– كامپوزيت چيست؟
كامپوزيت به موادي اطلاق مي شود كه در ساختار آن بيش از يك جز ماده استفاده شده باشد. در اين مواد اجزاء مختلف خواص فيزيكي و شيميايي خود را حفظ كرده و در نهايت ماده اي حاصل مي شود كه داراي خواص بهينه اي مي باشد. اين خواص در تك تك مواد شركت كننده به صورت مجزاء و در همه حالت ها وجود ندارد.
تعريف جامع كامپوزيت را به صورت زير مي توان ارائه داد.
دو ماده غير يكسان كه در صورت تركيب، مادهحاصله از تك تك مواد قويتر باشد.
كامپوزيتها همه بصورت طبيعي و همه به صورت مصنوعي ساخته مي شوند.
چوب مثال خوبي از يك كامپوزيت طبيعي است. چون تركيبي از الياف سلولزي[1]و ليگنين مي باشد. الياف سلولزي استحكام را ايجاد مي كند و ليگنين چسبي است كه الياف را به هم مي چسباند و پايدار مي كند.
بامبو[2] يا ني خيز ران، يك سازه كامپوزيتي چوبي بسيار كارآمد مي باشد. اجزاء بامبو همان سلولز و ليگنين مي باشد با اين تفاوت كه بامبو توخالي است و اين امر باعث مي شود سازه سفت و سبك حاصل شود. چوبهاي بلند ماهيگيري كامپوزيتي و چوبهاي گلف، كپي شده از اين طرح طبيعي هستند.
از جمله مواد كامپوزيت مصنوعي كه به دست انسان ساخته شده مي توان موارد زير را نام برد.
آجرهاي خشتي كه اولين بار توسط مصريان بكار رفت و تركيبي از گل و كاه ميباشد.
تخته چندتايي كه تركيبي از ورقهاي نازك چوب و چسب مي باشد.
بتن مسلح كه تركيبي از فولاد و بتن مي باشد. فولاد به لحاظ ساختار مكانيكي در مقابل كشش قوي بوده و بتن ماده اي است كه داراي استحكام فشاري بالا مي باشد. با تركيب اين دو ماده، سازه اي بوجود مي آيد كه در مقابل كشش و فشار قابليت بالايي از تحمل را از خود نشان مي دهد.
تاير اتومبيل تركيبي است از مخلوط لاستيك و تقويت كننده هايي نظير فولاد، نايلون، آراميد يا ديگر الياف. لاستيك به عنوان ماتريس عمل مي كند و تقويت كننده را در جاي خود نگه مي دارد. ماتريس چسبي است كه الياف را در جاي خود نگه مي دارد.
با توجه به آنچه بيان گرديد و با توجه به مثالهاي بالا شايد تعريف كامپوزيتها در عين كامل بودن بسيار عمومي به نظر رسد.
تعريف پيشرفته مواد كامپوزيت كه در اين پروژه نيز بكار مي رود به صورت زير مي باشد. تركيبي از الياف تقويت كننده و يك ماتريس پليمري به عنوان رزين. به عنوان مثال مي توان رزين پلي استر[3] والياف تقويت كننده فايبر گلاس[4] را نام برد.
در ادامه در مورد الياف و ماتريسها به صورت جداگانه صحبت خواهد شد.